Volg ons live verslag van het GroeneWaterstofHuis
Aftermovie GroeneWaterstofHuisNL
Bekijk hier de aftermovie van het GroeneWaterstofHuisNL evenement. Het allereerste GroeneWaterstofHuis evenement heeft plaatsgevonden op vrijdag 1 december 2023. In het GroeneWaterstofHuisNL verbinden we de groene waterstof community, met partijen uit de wetenschap, het bedrijfsleven, onderwijs, onderzoek-, en kennisinstituten en semi-overheidsinstellingen.
Plenaire afsluiting: Annemarie Manger
“Technische kennis bundelen en mensen mobiliseren zoals in Young GVNL is heel erg goed. Deze dag gaf heel veel energie. We hebben met elkaar veel passie gevonden om te versnellen, precies waar GroenvermogenNL zich voor inzet. Ook hebben we gekeken naar buiten en vormen we samen de keten. Ik heb vandaag veel verbindingen zien ontstaan en versterkt zien worden. Komend jaar heeft GroenvermogenNL een regeling in de planning voor de maakindustrie voor opschaling, zijn we onderzoeken aan het doen naar testfaciliteiten voor pilots en demo’s, zijn alle R&D-werkpakketten gestart, starten we een nationaal kennisplatform, én gaan we de regionale roadmaps van de Human Capital Agenda van GroenvermogenNL uitrollen.”
Desiree Hoving sluit de dag af met een door AI gegenereerde foto van wat de waterstoftransitie nu nodig heeft, op basis van steekwoorden uit het publiek. Zie de foto voor het resultaat. ;)
Plenaire afsluiting: van ambitie naar actie
EVP en mede-oprichter van Power2X, Lucas Prat: “Hoe kunnen we al sector agenda zettend zijn o deze transitie voor elkaar te krijgen? Investeringen in renewables hebben een vlucht genomen en zijn groter dan in fossiel. Groene waterstof is nog een curiositeit in de energietransitie. Recente projecten resulteren maar weinig in FID: 17 van 153 projecten. Waarom lukt dat nog niet? Kosten zijn nog sky high. Technologie kan nog niet op grote schaal worden toegepast. Regelgeving en maatschappelijk draagvlak voor de risico’s zijn nog niet voldoende.”
Amanda Garcia en Marco Altomare geven een toelichting op het ECCM Graduate School, een initiatief dat GroenvermogenNL heeft overgenomen. Deze vindt dit jaar plaats in de zomer, in de week van 18 juni.
Kick-off van Young GVNL! Marie Brands (UvA) en Jorrit Bleeker (TUD) lichten dit nieuwe initiatief toe. Jongeren onder de 30 die net hun carriere starten in elektrochemie en.of waterstof kunnen zich aansluiten.
Wat haalden ze uit het GroeneWaterstofHuisNL? Jorrit: “Hoe zorgen we ervoor dat jongeren blijven werken in waterstof?”
Parallelsessie: Waarom heeft waterstof op zee de toekomst?
René Peters (TNO) is in gesprek met Jan Willem Langeraar (Hygro), Daan Boogaerdt (Neptune Energy) en Harry Til (Ministerie van EZK).
Over H2opZee: “80% van alle lessen die we nodig hebben voor waterstof op zee gaat dit project ons leren. Offshore condities zijn dusdanig anders dan onshore. We proberen een pilot te bouwen op een bestaand platform. De eisen rondom veiligheid zijn nu heel anders met een waterstofunit. Heel veel lessen uit Posheidon kunnen we inzetten in volgende projecten. Het is straks de allereerste keer dat 3 offshore systemen bij elkaar komen als we straks een druk op de knop geven.”
Over het Q13 platform: “Als je een elektrolyser neerzet, gaat ook zuurstof de lucht in en daar kan een helikopter die er wil landen niet zo goed tegen. Je moet rekening houden met onverwachte aspecten en vraagstukken. Het leuke is tijdens dit proces, waar we graag over spreken – we hebben blaren op onze tong van het praten -: ook studenten in diverse disciplines slaan aan op ons onderzoek. Bijvoorbeeld studenten uit het Midden-Oosten in grondwaterverbruik, want ook daar heeft het invloed op.”
EZK organiseert eind 2023/begin 2024 een marktconsultatie over de demonstratieprojecten die op de planning staan.
Parallelsessie: Focus op R&D rond waterstof en groene elektronen voor duurzame chemicaliën en brandstoffen: ons pad van innovatie
Bert Weckhuysen leidt een discussie met Ed de Jong, Martijn de Graaff, Marc Koper, Frank Geuzenbroek, Guido Mul, Fokko Mulder en Jan Jaap Nusselder.
Jan Jaap: “Implementatie impliceert significante hoeveelheden waterstof. Suppliers vragen contracten van 15 jaar; die hebben ze nodig voor een viable business case. Maar de wereld ontwikkelt snel, technologieën veranderen. Ik kan niet de board vragen om een contract voor 15 jaar goed te keuren. Dit is de grootste horde voor commerciële implementatie van waterstof. Daarnaast hebben we voor een viable business case nodig dat onze klanten bereid zijn te betalen voor groen. Daar wordt nog niet over gesproken.”
Bert WeckHuysen: “In de R&D-programma’s van GroenvermogenNL maken we ook ruimte voor gedurfde, uitdagende onderwerpen.”
Parallelsessie: Hoe moeten testfaciliteiten er uitzien in Nederland? Nut en noodzaak van testfaciliteiten
Mott MacDonald doet in opdracht van GroenvermogenNL onderzoek naar het nut en de noodzaak van testfaciliteiten i Nederland. Ze zijn in september gestart en ronden het onderzoek eind januari af. In de parallelsessie van vandaag halen ze feedback op hun eerste onderzoeksresultaten op.
Bas Terlinden (Mott MacDonald) deelt de eerste resultaten. In februari deelt GroenvermogenNL het onderzoeksrapport.
- Circa 2/3 van de ondervraagde bedrijven heeft behoefte aan een testfaciliteit.
- De grootste behoefte zit tussen TRL 5 en 8.
- Testduur: 1 tot 12 maanden.
- Electrolyser capaciteit: equivalent van 1 tot 10 MW.
- Men wil testen met alle technieken: PEM, AEM of Alkaline.
- Toegevoegde waarde van een testfaciliteit: kennisdeling, technologie bewijzen onder realistische condities, testen helpt producten sneller naar de markt te brengen, er is nog weinig testmogelijkheid beschikbaar
- Contra’s: hoge kosten van testen, IP issues, lack of availability, veiligheid met verschillende gebruikers, verschil in technische vereisten.
Rajat Bhardwaj licht het initiatief Power2X toe. Power2X focust op decarbonisatie op grote schaal door groene waterstof waardeketens te realiseren.
Parallelsessie: Leren van innoveren: ervaringen van pioniers in de waterstofsector
Jörg Gigler leidt het gesprek tussen Jeroen Jansen (Repowered), Afkenel Schipstra (Uniper Benelux), René Schutte (HyNorth), Alexandru Lepadatu (Orsted) en Carol Xiao (ISPT).
Carol: “Wat we in Nederland doen, is het beste jongetje van de klas willen zijn. We zijn goed georganiseerd, maar als je wilt innoveren, heb je andere soorten kinderen nodig. Kijk naar Amerika of China. In Nederland zijn we heel strikt in het volgen van de regels. Die kunnen we ook ombuigen naar ‘je moet groene waterstof gebruiken’. Dan is de vraag niet meer ‘ waarom zou ik het moeten gebruiken?’. De sense of urgency moet echt groeien. ”
Jeroen over het aankopen van een elektrolyser: “Het is moeilijk om 1 partner te vinden die verantwoordelijk is voor het hele systeem. Die tender werkte niet, dus hebben we hem aangepast om meerdere partijen te laten deelnemen. Er is ook een partij die de coördinatie doet. Je hebt ook bedrijven nodig die durven te investeren, te onderzoeken en resultaten te delen. Voor het GroenvermogenNL project H2Hollandia zijn dat Novar en Avitech. Voor kleinere projecten is kennis van en betrekken van de omgeving belangrijk.”
Alexandru: “Er is een gebrek aan vraag naar groene waterstof. De industrie lijdt en je moet de kosten verlagen.”
Wat kost een 1MW elektrolyser eigenlijk?
Afkenel: “Met alleen een elektrolyser ben je er nog niet Je kunt in totaal rekenen op 2-3 miljoen euro per megawatt.”
Wat zijn de grootste technische uitdagingen?
Carol: ” Technisch kunnen we alles maken. We hebben klanten nodig om het te kopen. We zijn heel goed in innoveren in Nederland.”
Jeroen: “De technische componenten zijn er, de uitdaging zit in het combineren.”
Jörg: “Act today.”
Parallelsessie: Waterstof en het toekomstig verdienvermogen van Nederland
Alice Krekt, directeur NLHydrogen
“Je hoeft als Nederland niet overal de beste in te zijn. Kennis kunnen we ook inkopen. Waar vinden wij dat Nederlandse kennis wereldwijd verschil kan maken zodat ze roepen bring in the Dutch? Voor de hele keten moeten we naar opschaling toe. Nederland kan actief industriepolitiek bedrijven. We hadden een hele goede vestigingsplaats, en nu moeten we nadenken hoe we in de nieuwe toekomst ook weer die koploperspositie innemen. Wat willen we zeker in huis hebben?”
Plenair: Paulien Herder over de Human Capital Agenda van GroenvermogenNL
Paulien: “GroenvermogenNL heeft een mooie Human Capital Agenda. Klinkt als vooral papierwerk, maar don’t get me wrong: er wordt hard gewerkt.”
Meer weten over de human capital activiteiten van GroenvermogenNL? Lees hier verder.
Plenair: paneldiscussie
Richard van de Sanden, Jacqueline Vaessen, Dirk Smit, Marco Waas en Paulien Herder gaan in gesprek over de uitdagingen van de waterstoftransitie.
Moeten we waterstof centraal of decentraal maken?
Marco: ” Energie moet je groots opwekken en daar zo dichtbij mogelijk moet je waterstof opwekken. Naast kosten voor elekctrolysers is de randapparatuur duur, zo’n 70% van de kosten, als je die ook centraal inzet, drukt dat de kosten, vandaar dat ik centraal zeg.”
Richard: ” Juist kleine productiesites spelen een belangrijke rol. Hoe gaan we grootschalige infrastructuur realiseren en hoe sluiten we daar maakindustrie op aan. Dan gaat kleine productie een grote rol spelen. Waar os het het goedkoopste te produceren en transporteren?”
Paulien: “Andere infrastructuren zijn ook eerst op kleine, lokale schaal gestart, denk aan spoorlijntjes. Dus ik zeg groot, maar klein starten.”
Dirk: “Als je waterstof snel en tegen lage kosten beschikbaar wilt hebben, dan moet je een andere vraag stellen. Wat is de snelste manier om op een goedkope manier naar een grote hoeveelheid waterstof te komen?”
Jacqueline: “We hebben ontzettend veel waterstof nodig en we hebben niet de luxe om ons af te vragen of we dat centraal of decentraal moeten doen. We moeten nu alle initiatieven omarmen. Het is een industrie die nog in de kinderschoenen staat, en we moeten ervaring opdoen met bouwen. We kijken daarnaast naar vergroenen van de koolstofmoleculen. We hebben waterstof nodig om chemie te kunnen draaien. Elke molecule CO2 die we nu uit de lucht halen, is winst voor 2050.”
Plenair: welkom door Marjan Oudeman
Marjan Oudeman heet iedereen welkom en vertelt waar GroenvermogenNL en zij voor staan. Een huis bouw je steen voor steen op. En dat kunnen we alleen samen doen. Met overheden, onderzoekers, bedrijven. Groene waterstof is een enorme belofte en er is nog ongelooflijk veel te doen. Ook in het buitenland zien ze groene waterstof als een grote belofte en investeren ze veel grotere bedragen. Wat Nederland siert is dat we misschien niet zo veel geld hebben als het buitenland, maar we hebben wel elkaar. Laten we daar gebruik van maken. Ik hoop dat we vandaag inspiratie opdoen om een succes te maken van de groenewaterstoftransitie.
Wat is succes? Als we met elkaar een succesvolle agenda in waterstof willen realiseren, moeten we binnen afzienbare tijd een succesvolle waterstofeconomie bereiken. Daarbij gaat het om drie focuspunten: een klimaatagenda, de concurrentieslag van Nederlandse bedrijfsleven en samen verdienvermogen genereren. Dit gaat om de toekomst van ons land en groene waterstof is daarbij onmisbaar.
Plenair
Desiree Hoving opent het GroeneWaterstofHuisNL voor zo’n 250 gasten. Welke associaties heeft het publiek bij de waterstoftransitie? Wind, water, concurrerende prijs, infrastructuur, noodzaak, elektriciteit en vooral… doen!
Netwerken: connect mij
In het GroeneWaterstofHuisNL is er volop gelegenheid om te netwerken. Natuurlijk face-to-face tijdens de koffie, lunch en borrel. En heb je een vraag of aanbod? Laat het weten en hang een kaart aan onze lijn!
Verslag van de dag, door
Liesbeth Looman
Communicatie Adviseur (06-40090978)