Het mkb helpen groeien voor de waterstoftransitie

Mkb-bedrijven spelen een belangrijke rol in de waterstoftransitie. Hoe kan GroenvermogenNL hen daarin het beste ondersteunen? Ter voorbereiding van een innovatie- en stimuleringsprogramma voor het mkb onderzocht Dialogic de behoeften van ondernemers. 

Er zijn veel generieke instrumenten waar mkb-bedrijven gebruik van kunnen maken, stellen de onderzoekers van Dialogic vast. “De innovatieve koplopers weten de ingang naar relevante programma’s wel te vinden”, zegt Menno Driesse van Dialogic. “Maar de voor de allergrootste groep mkb’ers is het aanbod vaak te versnipperd en onbekend.” Deelname kost hen te veel tijd en geld, de administratieve lasten zijn hoog en de aanlooptijd en duur van de projecten zijn te lang. Bovendien: hoe vind je geschikte partners om samen een consortium te vormen? Daarnaast missen partijen inzet op kleinschalige opwek van waterstof, wat interessant kan zijn voor kleinere innovatieve spelers.

Driesse en zijn collega-onderzoekers legden de mkb’ers de vraag voor hoe zij het beste ondersteund zouden kunnen worden in de waterstoftransitie. Niet alleen om te innoveren, maar ook om voldoende kundige mensen te krijgen om het werk in de waterstofketen uit te voeren. Driesse: “Mkb’ers zoeken vooral oplossingen voor het tekort aan technisch geschoold personeel. Nu gaat het hoofdzakelijk om hoogopgeleide professionals in de R&D. Zo missen innovatieve koplopers de mensen om de sprong te maken van zeg 100 naar 1.000 fte om hun positie te behouden. Later zal de vraag naar hbo- en mbo-geschoolde professionals stijgen voor werk in productie en onderhoud. Dan gaat het om nog grotere aantallen.”

De oplossing voor het human capital-vraagstuk zit volgens de onderzoekers onder meer in een betere aansluiting tussen onderwijs en de praktijk. “Er is meer flexibilisering van het onderwijs nodig”, zegt Driesse. “Denk bijvoorbeeld aan korte cycli van om- en bijscholingstrajecten, een minor over waterstof en aan een eerdere wisselwerking tussen bedrijven en onderwijsinstellingen in learning communities waarbij studenten en professionals leren aan de hand van actuele cases.” Daarnaast stippen de onderzoekers het belang aan om buitenlands talent te werven voor de waterstoftransitie.

Hoe kan GroenvermogenNL in het mkb-programma rekening houden met de behoeften en wensen van de mkb’ers? Volgens de onderzoekers kan de nadruk het beste liggen op signalering, groeiondersteuning, kennisverspreiding, test- en leeromgevingen en het versterken van het onderwijsaanbod en de -uitstroom. “Besef ook dat er al heel veel ondersteunende instrumenten zijn, ook regionaal. Via de regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn er verschillende innovatieprogramma’s en draaien er samenwerkingsverbanden. Ga daar als GroenvermogenNL niet dwars doorheen, want dat maakt het voor mkb’ers alleen maar extra verwarrend. Pak regionaal vooral de rol van verbinder en voorlichter, zoals met de inzet van regionale liaisons. Landelijk zou GroenvermogenNL zich juist meer kaderstellend en strategisch kunnen opstellen, bijvoorbeeld door in te zetten op het onderwijsaanbod.”