R&D-project HyUSE officieel van start gegaan

Op vrijdag 11 oktober is een nieuw R&D-project van GroenvermogenNL van start gegaan. In Utrecht trapte het HyUSE-consortium af voor een programma waaraan 28 partners de komende 6 jaar onderzoek doen naar direct gebruik van waterstof als brandstof voor de energie-intensieve industrie, zwaar transport en lokale energievoorzieningen.

We kennen waterstof in de praktijk vooral als grondstof in industriële processen, zoals raffinage en ammoniakproductie. Maar je kunt waterstof ook gebruiken als brandstof. Bijvoorbeeld voor industriële processen met hoge temperaturen. Of om trucks te laten rijden en schepen te laten varen. Ook is het mogelijk om met brandstofcellen elektriciteit op te wekken. Met de dringende noodzaak om onze economie koolstofvrij te maken, is groene waterstof een oplossing om fossiele brandstoffen te vervangen in moeilijk te elektrificeren gebruikssituaties.

Uitdagingen voor gebruik waterstof

Bij direct gebruik van waterstof als brandstof komen nog wel allerlei uitdagingen kijken. Hoe pas je fabrieken aan die nu nog draaien op aardgas? Hoe kun je veilig varen en rijden met waterstof? Hoe voorkom je onverwachte situaties tijdens de overgang van fossiele brandstoffen naar waterstof?

Consortium van instellingen en bedrijven

Het programma HyUSE (Hydrogen technology development and assessment for accelerated use) onderzoekt next-generation-technologieën voor gebruik van waterstof in de energie-intensieve industrie, zwaar transport en lokale energievoorzieningen. Het gelijknamige consortium van 8 universiteiten, 5 hogescholen, 2 onderzoeksinstituten en 13 industriële partners werkt ook aan regelgeving, maatschappelijke draagvlak, businessmodellen en systeemaspecten van waterstoftoepassingen in de verschillende waardeketens.

Onderzoek vanuit concrete use cases

HyUSE start vanuit concrete use cases waar de consortiumpartners veel ervaring in hebben. Zo onderzoeken zij innovatieve technologieën, maar ook de businesscase en benodigde beleidsondersteuning bij bijvoorbeeld industriële locaties (zoals die van HyCC, Shell), energieopwekking (RWE), landbouw en grote boerderijen (Wageningen Research), kassen (De Haagse Hogeschool & Koppert Cress), binnenvaart (MARIN), goederenvervoer (TNO) en luchthavens (Groningen Airport Eelde).

Impact op versnelling, opschaling en nieuw talent

Uiteindelijk wil het consortium serieuze impact maken richting de programmadoelen van GroenvermogenNL, zoals door het gebruik van bestaande en nieuwe waterstoftechnologieën te versnellen, de kosten voor het gebruik van waterstof voor warmte- en stroomopwekking te verminderen en door brandstofcellen, verbrandingsmotoren, branders en gasturbines op schalen. Maar het gaat ook om uitbreiding van het innovatie-ecosysteem en het aantrekken van nieuw talent.

Kick-off in Utrecht

Op vrijdag 11 oktober kwamen tientallen genodigden samen voor de kick-off van het 6 jaar lopende onderzoeksproject. HyUSE-projectleider Frank Willems van TNO heette hen allemaal welkom in het iconische Marinus Ruppertgebouw op het Utrecht Science Park. Het was een warm wederzien, want de deelnemers werkten in aanloop van het project al intensief met elkaar samen. Tijdens 2 meerdaagse workshops ontwikkelden ze toen gezamenlijk het projectplan voor HyUSE.

Inzet op onderzoek en innovatie

Vervolgens nam Ed Buddenbaum, programmadirecteur van GroenvermogenNL, het woord. Hij legde uit wat HyUSE betekent binnen het GroenvermogenNL R&D-programma. Door een gecoördineerde inzet op onderzoek en innovatie, ook op het gebied van productie, transport, opslag en systeemintegratie, wil GroenvermogenNL met dit programma de adoptie van klimaatneutrale waterstof versnellen. Hamed Aslannejad van de Universiteit Utrecht is technisch manager van HyUSE en werkte samen met Frank Willems hard aan de opbouw van het consortium. Hij gaf een algemene toelichting op het projectplan.

Onmisbaar in energietransitie

Keynote speaker Jörg Gigler, directeur van het TKI Nieuw Gas van de Topsector Energie, benadrukte het belang van waterstof als onmisbaar onderdeel in de energietransitie.

Feestelijke afsluiting

Na de pauze was het aan de industriele partners en nieuwe promovendi, post-docs en onderzoekers om zich in pitches te presenteren. Zij deelden zich daarna op in verschillende parallelsessies om dieper in te gaan op de verschillende onderdelen van het HyUSE-project. Aan het eind kwam iedereen weer bij elkaar voor een gezamenlijke groepsfoto en een gezellige borrel als feestelijke afsluiting van de kick-off. HyUSE gaat nu echt van start.