De industrie is essentieel voor het verdienmodel van Nederland. De sector zorgt voor veel directe en indirecte werkgelegenheid en is een aanjager van innovatie. Met de energietransitie zitten we op een spannend kantelpunt. We willen de industriële positie van ons land behouden en moeten tegelijkertijd vergroenen. Het is een zeer lastige puzzel waarbij alles staat of valt bij snelheid. Laten we daarom ook tempo maken met groene waterstof én de met ontwikkelingen in de maakindustrie die daarvoor nodig zijn.
Hoe gaan we de jaarlijkse uitstoot van 40 miljoen ton CO2 reduceren? Voor die enorme opgave staat de industrie in Nederland. Als ik door mijn oogharen kijk, zie ik de oplossing al voor me. Het zal uiteindelijk een mix zijn van elektrificatie en groene waterstof. Zo zal bijvoorbeeld de oude hoogoventechnologie verdwijnen. De op aardgas gebaseerde technologieën kunnen al voor 70 tot 80% draaien op waterstof. Maar voor voor veel andere industriële processen zullen we in eerste instantie ook niet zonder afvang en opslag van CO2 kunnen.
Snelheid geboden
De weg naar een groene toekomst zal niet gemakkelijk zijn. Er komen zeer grote investeringen bij kijken. Nederland is weliswaar een grote producent van grijze waterstof, maar de vraag is of we de stappen naar blauwe en uiteindelijk groene waterstof met voldoende snelheid zetten. Het is spannend of bedrijven voldoende worden gestimuleerd die omslag te maken en daarmee bereid zijn te investeren in een duurzame Europese industrie. Hiervoor moeten we niet alleen uitgaan van CO2-beprijzing, maar ook degenen die voorop durven lopen een financiële stimulans bieden. Dit is bijvoorbeeld een rol voor GroenvermogenNL. Het gevoel van urgentie bij de industrie neemt toe: ‘time is running out’.
Wat mij optimistisch maakt is de unieke positie van Nederland. Letterlijk ook: door onze ligging aan de Noordzee hebben we volop mogelijkheden om met wind op zee groene waterstof te produceren en groene waterstof te importeren – gezien onze huidige footprint is ook dat laatste nodig. We kunnen het aardgasnetwerk benutten voor transport en zoutcavernes voor de opslag van groene waterstof. Daarnaast hebben we de kennis en innovatiekracht om de groenewaterstofeconomie in sneltreinvaart op poten te zetten.
‘Nederland heeft de kennis en innovatiekracht om de groenewaterstofeconomie in sneltreinvaart op poten te zetten’
Nogmaals, de ontwikkeling naar zo’n duurzame economie gaat niet vanzelf. Integendeel. Als we willen dat de industrie overschakelt op groene waterstof, moeten we nu de businesscase voor hen rond zien te krijgen door aan tal van knoppen tegelijk te draaien. Denk aan wet- en regelgeving, aan het vergunningenbeleid, aan voldoende afzet voor nieuwe producten op basis van groene waterstof. Maar heb vooral ook aandacht voor technologische ontwikkeling en het opleiden, om- en bijscholen van voldoende professionals.
Bij GroenvermogenNL draaien we aan veel knoppen om het gebruik van groene waterstof in de industrie te versnellen. We zetten in op research and development, op de human capital agenda en op pilots en demonstraties om te ontdekken en te laten zien wat echt werkt. Prachtig is dat ik als bestuurslid zo nauw betrokken ben bij deze transitie. Vanwege mijn wortels in de industrie kan ik goed mijn oren te luisteren leggen bij bedrijven om na te gaan waar hun knelpunten zitten en hoe we daar met het hele team van GroenvermogenNL op in kunnen spelen. Zo geven we de industrie, Nederland en ons klimaat het zetje in de richting van een duurzame toekomst.