Voor wetenschappers zoals ik is het een ongelooflijk interessante tijd waarin we leven. We staan met elkaar voor de ongekend ingewikkelde opgave om onze economie te ontdoen van fossiele grondstoffen. Iets waar we decennialang op teerden, moeten we nu de deur wijzen. Dat vraagt om baanbrekende innovaties en niet alleen vanuit de wetenschap. Kennisinstellingen, overheid en industrie staan samen aan de lat om innovaties te versnellen. Samen zijn we meer dan de som der delen.
Mijn carrière ben ik als student begonnen in de Scheikundige Technologie. De studie richt zich op de industriële toepassing van scheikundige processen. Het is een prachtige wisselwerking tussen wetenschap en industrie: hoe kun je nieuwe chemische producten ontwikkelen? Misschien trok daarom het vakgebied mij zo aan. Want het is precies die verbinding waar innovatie ontstaat. Wat heeft het werkveld nodig en wat kan het kennisveld bieden? Het is actie en reactie, net als een chemisch proces.
Om bij de chemie te blijven: ik zie een interessante parallel met waterstof. Het element H komt in natuurlijke omstandigheden niet geïsoleerd voor. Het gaat altijd de verbinding aan met andere elementen. Symbolisch genoeg is het bij de groenewaterstofeconomie net zo. Ook met groene waterstof zal het nooit wat worden als er geen sprake is van verbinding: tussen werkveld en kennisveld, en tussen alle disciplines die daarbij komen kijken. Al die disciplines moeten als chemische elementen met elkaar botsen. Zo ontstaan verbindingen die ons verder brengen in het defossiliseren van de industrie.
Waar interessante verbindingen te zien zijn? Kijk naar het snijvlak van technische en sociaal-economische vraagstukken. Want je kunt misschien technisch de meest fantastische toepassingen voor de energie- en grondstoffentransitie bedenken, maar zijn ze economisch haalbaar en opschaalbaar? En hoe reageert de maatschappij? Hoe gedragen mensen zich als het gaat om bepaalde innovaties en welke ethische aspecten spelen mee? Het zijn cruciale vragen als we succesvol de ladder willen bestijgen van fundamenteel onderzoek richting succesvolle toepassing op grote schaal.
Ik vind het leuk om met heel veel wetenschappelijke disciplines te schakelen en ze te verbinden. Natuurwetenschappers, sociale wetenschappers, allemaal hebben ze een rol in de transitie. Ik zit in het bestuur van GroenvermogenNL vanuit mijn rol om verbindingen te blijven leggen. Via verschillende programma’s kan de kennissector nauw samenwerken met het bedrijfsleven en de maatschappij. Voor concrete calls en projecten vormen uiteenlopende partijen unieke consortia. Het is prachtig om met GroenvermogenNL een substantiële bijdrage te kunnen leveren aan het versnellen van de innovatie.
GroenvermogenNL is een ‘sterkhouder’ in de toekomst van Nederland. Enerzijds omdat we fossiele grondstoffen moeten gaan afbouwen. De signalen die de biosfeer ons geeft liegen er inmiddels niet om. Anderzijds is het nodig om een nieuwe industrie op de been te krijgen die in balans is met die biosfeer. De opdracht is om onze economie te verduurzamen en een groene chemie- en maakindustrie te ontwikkelen, zodat we ons geld blijven verdienen, juist om die verduurzaming te bekostigen en in welvaart en welzijn te kunnen blijven leven.
Voor die toekomst gaat mijn aandacht ook uit naar het opleiden van de jonge generatie om zich in te zetten voor de transitie. Universiteiten, hogescholen, mbo, middelbare scholen en basisonderwijs. Allemaal moeten ze meewerken aan deze maatschappelijke uitdaging. Onze Human Capital Agenda, die onlangs regionale roadmaps opleverde, gaat ons helpen om meer mensen op te leiden en te verleiden om voor een loopbaan in de waterstoftransitie te kiezen.
